Ofroj udhën e kryqit si e ofron në ungjillin e tij shën Mateu.

I. Përerimi i Jezusit në Betani

Kur Jezusi ishte në Betani, në shtëpinë e lebrozit Simon, iu afrua një grua me një alabastër me vaj të parfumuar shumë të kushtueshëm, dhe ia derdhi mbi kokën e tij, kur ai po rrinte në tryezë. Kur e panë këtë gjë, dishepujt e tij u zemëruan dhe thanë: "Përse gjithë ky shpenzim i kotë? Ky vaj, në fakt, mund të shitej shumë shtrenjtë dhe paratë t'u jepeshin të varfërve". Por Jezusi e mori vesh dhe u tha atyre: "Pse e shqetësoni këtë grua? Ajo kreu në fakt një vepër të mirë ndaj meje. Sepse të varfërit do t'i keni përherë me ju, por mua nuk do të më keni përherë. Sepse, duke derdhur këtë vaj të parfumuar mbi trupin tim, ajo e bëri për ta përgatitur trupin tim për varrim. Në të vërtetë unë po ju them se kudo që do të predikohet ky ungjill, në gjithë botën, do të tregohet edhe çfarë bëri kjo grua, në përkujtim të saj" (26,6-13)

Jezusi paska ditur, se ec drejt vdekjes, se po vjen koha në të cilën nuk do ta kemi. Të lutemi Zotit, që të na ndihmojë ta shohim mëtej, që ta shohim atë në çdo të skamnor, në atë, që është në nëvojë duke pasur parasysh fjalën e tij: “Në të vërtetë po ju them: çkado bëtë për njërin ndër këta vëllezër të mi më të vegjël, e bëtë për mua.”

II.Tradhtimi i Judës

Atëherë një nga të dymbëdhjetët, me emër Judë Iskarioti, shkoi te krerët e priftërinjëve, dhe u tha atyre: “Sa do të më jepni që unë t'jua dorëzoj?”. Dhe ata i numëruan tridhjetë sikla argjendi. Dhe qysh atëherë ai kërkonte rastin e përshtatshëm për ta tradhtuar.

Dhe në darkë Jezusi tha: “Ai që ka ngjyer bashkë me mua dorën në çanak, ai do të më tradhtojë. Sikurse është shkruar për të, Biri i njeriut pa tjetër shkon; por mjerë ai njeri me anë të të cilit Biri i njeriut tradhtohet! Për të do të ishte më mirë të mos kishte lindur kurrë.” Dhe Juda, ai që do ta tradhtonte, e pyeti dhe tha: “Rabbi, mos jam unë ai?”. Ai i tha: “Ti po thua!” (26,14-16.23-25)

Jezusin nuk e tradhtoi një i huaj, por një prej atyre, që i ishin më të afërt. E dorëzoi për çmimin e skllavit, për ca monedha. Nëse themi, se jemi afër Zotit, të lutemi, që lakmia e pasurisë ose e mirëqenies trupore mos të na ndajë prej tij, që dëshira për të pasur më shumë mos të jetë në ne më e fortë se thirrja e Jezusit për ta ndjekur.

III. Themelimi i Eukaristisë

Dhe ndërsa po hanin, Jezusi mori bukën, e bekoi, e theu, dhe ua dha dishepujve dhe tha: “Merrni, hani; ky është trupi im”. Pastaj mori kelkun, dhe falenderoi, dhe ua dha atyre duke thënë: “Pini prej tij të gjithë, sepse ky është gjaku im, gjaku i besëlidhjes së re, i cili është derdhur për shumë për faljen e mëkatëve. Dhe unë po ju them, se që tani e tutje unë nuk do të pi më nga ky fryt i hardhisë, deri në atë ditë kur, bashkë me ju, do ta pi të re në mbretërinë e Atit tim” (26,26-29).

Kush e di, se çka menduan apostujt kur i dëgjonin këto fjalë të Jezusit. Në fund të fundit, nuk ka rëndësi. E rëndësishme është, se që këtu Jezusi fillon të dorëzohet në duart e njeriut – në Eukaristi në duart e miqve, që më vonë të dorëzohet në kryq në duar të armiqve. Gjithmonë përnjë arsye të vetme: prej dashurie të pakufizueshme, me të cilën na fton që ta ndjekim shembullin e tij.

IV. Lutja në Gjetsemani

Atëherë Jezusi shkoi bashkë me ta në një vend, që quhej Gjetsemani, dhe u tha dishepujve: “Uluni këtu, ndërsa unë po shkoi aty të lutem”. Dhe mori me vete Pjetrin dhe të dy djemtë e Zebedeut, dhe filloi të ndjeje trishtim dhe ankth të madh. Atëherë ai u tha atyre: “Shpirti im është thellësisht i trishtuar, deri në vdekje; qëndroni këtu dhe rrini zgjuar bashkë me mua.” Dhe, si shkoi pak përpara, ra me fytyrë për tokë dhe lutej duke thënë: “Ati im, në qoftë se është e mundur, largoje prej meje këtë kelk; megjithatë, jo si dua unë, por si do ti"

Për herë të dytë u lut duke thënë: "Ati im, në qoftë se nuk është e mundur që kjo kupë të largohet prej meje pa u pirë prej meje, u bëftë vullneti yt!" (26,36-39.42)

Në këtë vetmi të paimagjinueshme tingëlloi vullnetit të Atit “po” përfundimtare. Nga goja e Birit të përndjekur nga pleqtë e popullit, të braktisur prej apostujve, të tradhtuar nga miku i ngusht, me fytyrë për dhe në vetëdije të plot për kryqëzimin dhe vdekjen që po afroheshin jehoi fjala, që na solli jetën: “Bëftë vullneti yt!”

V. Ushtarët e kapin Jezusin

Juda, një nga të dymbëdhjetët, erdhi, dhe bashkë me të një turmë e madhe me shpata dhe me shkopinj, e dërguar nga krerët e priftërinjve dhe nga pleqtë e popullit. Tani ai që e tradhtonte u kishte dhënë atyre një shenjë, duke thënë: “Atë që unë do të puth, ai është; kapeni”. Dhe menjëherë iu afrua Jezusit dhe i tha: “Të falem, Mësues!” dhe e puthi. Jezusi i tha: “Mik, çfarë ke ardhur të bësh?” Atëherë ata iu afruan, vunë duart mbi Jezusin dhe e zunë.

Atëherë të gjithë dishepujt e lanë dhe ikën. (26,47-50.56b)

Tradhtarin Judën e quan mik. Si të kishte thënë: “Jam besnik ndaj miqësisë, që është mes nesh. Po, ti më tradhton, por unë nuk të përbuz. Kur të duash, mund të vish tek unë – si mik.” Të lutemi Zotit, që të na dhuroi hirin, që mos të harrojmë kurrë, se na thirri miq.

VI. Jezusi para Sinedrit

Kryeprifti i tha Jezusit: “Unë po të përbej me Hyjin e gjallë të na thuash në se ti je Krishti, Biri i Hyjit” Jezusi i tha: “Ti po thua! Madje unë po ju them se në të ardhmen ju do ta shihni Birin e njeriut duke ndënjur në të djathtën e Gjithpushtetshmit, dhe duke ardhur mbi retë e qiellit.”

Atëherë kryeprifti ia shqeu petkat e veta, duke thënë: “Shau Hyjin! Ç’na duhen më dëshmitarët? Ja, tani e dëgjuat blasfeminë e tij. Si ju duket juve?”. Dhe ata, duke u përgjigjur, thanë: "Meriton të vdesë!”

Atëherë e pështynë në fytyrë, e goditën me shuplaka; dhe disa të tjerë i ranë me grushta, duke thënë: “O Krisht, profetizo! Kush të ra?” (26,63-67)

E vërteta dëshmoi vetveten. Për ata, që e përbuznin që më parë, bëhet e papranueshme dhe e padurueshme. Akoma sot është më e thjeshtë ta dënosh të vërtetën brenda vetës për vdekje, si ta pranosh, sepse fryti i pranimit të saj pashmangësisht çon te ndryshimi i jetës.

VII. Pjetri e mohon Jezusin

Pjetri ndënji përjashta, në oborr dhe një shërbëtore iu afrua duke thënë: “Edhe ti ishe me Jezusin, Galileasin”.Por ai e mohoi përpara të gjithëve, duke thënë: “Nuk di ç'po thua!” Dhe kur ai po dilte në hajat, e pa atë një shërbëtore tjetër dhe u tha të pranishmëve: “Edhe ky ishte me Jezusin, Nazareasin!” Por ai përsëri e mohoi me be, duke thënë: “Unë nuk e njoh atë njeri.” Mbas pak edhe të pranishmit iu afruan dhe i thanë Pjetrit: “Sigurisht, edhe ti je një nga ata, sepse e folura jote të tradhton!” Atëherë ai nisi të mallkojë dhe të bëjë be, duke thënë: “Unë nuk e njoh atë njeri.” Dhe në atë çast këndoi gjeli. Atëherë Pjetri kujtoi atë që i kishte thënë Jezusi: “Para se të këndojë gjeli, do të më mohosh tri herë.” Dhe ai doli përjashta dhe qau me hidhërim. (26,69-75)

Ai, që vetëm para disa orësh deshi të vdesë me Krishtin, tani faqe-faqas të dëshmuarit se i përket atij, frikësohet. Më shumë zbulohet, më shumë e mbizotëron frika. Nëse mbështetemi vetëm në forcat tona, gjithmonë është kështu – bëhemi të paaftë ta dëshmojmë Zotin. Vetëm duke ditur, se kemi nëvojë për hirin e përforcimit të tij, mund të bëhemi dëshmitarë të vërtetë.

VIII. Jezusi para Pilatit

Kur erdhi mëngjesi, të gjithë krerët e priftërinjve dhe pleqtë e popullit bënin këshill kundër Jezusit për ta vrarë. Dhe, mbasi e lidhën, e çuan dhe e dorëzuan në duart e Ponc Pilatit, guvernatorit.

Qeveritari e pyeti duke thënë: “A je ti mbreti i Judenjve?” Dhe Jezusi i tha: “Ti po thua!” Pastaj krerët e priftërinjve dhe pleqtë e akuzuan, por ai nuk u përgjigjej fare. Atëherë Pilati i tha: “A nuk po dëgjon sa gjëra po dëshmojnë kundër teje?” Por ai nuk iu përgjigj në asnjë fjalë, kështu që guvernatori u çudit shumë. (27,1-2.11-14).

Jezusi qëndron para Pilatit si qengji i pambrojtur. Nuk flet. Akuzat e rreme të kryepriftërinjve nuk i konsideron të denja për përgjigjje. Ai është e Vërteta. E Vërteta, që nuk varet prej besimit ose mosbesimit të njeriut u dorëzua njerëzve për t’ua dhënë pjesë në jetën e vet. Që nga atëherë varet prej secilit prej nesh, si e çmojmë këtë dhuratë...

IX. Jezusin e dënojnë në vdekje

Krerët e priftërinjve dhe pleqtë ia mbushën mendjan turmës që të kërkonte Barabën, dhe Jezusi të vritej. Dhe guvernatori duke vazhduar u tha atyre: “Cilin nga të dy doni që t'ju liroj?” Ata thanë: "Barabën!" Pilati u tha atyre: “Ç'të bëj, pra, me Jezusin, që quhet Krisht?” Të gjithë i thanë: “Të kryqëzohet!” Por guvernatori tha: “Po ç'të keqe ka bërë?” Mirëpo ata po bërtisnin edhe më fort: “Të kryqëzohet!”

Atëherë Pilati, duke parë se nuk po arrinte gjë, madje se trazimi po shtohej gjithnjë e më shumë, mori ujë dhe i lau duart para turmës, duke thënë: “Unë jam i pafaj për gjakun e këtij të drejti; mendojeni ju.” Dhe gjithë populli duke u përgjigjur tha: “Le të jetë gjaku i tij mbi ne dhe mbi fëmijët tanë!” Atëherë ai ua liroi atyre Barabën; dhe mbasi e frushkulloi Jezusin, ua dorëzoi, që të kryqëzohet. (27,20-26)

Dy të burgosurit: Jezusi dhe Baraba. Hebraisht “Bar-abba” do të thotë “Biri i Atit”. Kush prej këtyre të dyve është “Biri i Atit?” Ati qiellor, për ta shpëtuar birin e vet mëkatar, nuk kursen Birin e vet një të Vetmin. Kështu edhe ai, që ka braktisur Hyjin – burimin e jetës, dhe u bë i burgosuri dhe skllav i mëkatit, fiton lirinë e re.

X. Kurorëzimi me ferra

Atëherë ushtarët e guvernatorit, mbasi e çuan Jezusin në pretoriumin e guvernatorit, mblodhën rreth tij gjithë kohortën. Dhe, pasi e zhveshën, i hodhën mbi trup një mantel të kuq. Dhe i thurën një kurorë me ferra, ia vunë mbi krye dhe i dhanë një kallam në dorën e djathtë; dhe, duke u gjunjëzuar përpara tij, e përqeshnin duke thënë: "Të falemi, o mbret i Judenjve!" Pastaj e pështynë, ia morën kallamin dhe me të i binin në kokë. Dhe, mbasi e përqeshën, ia hoqën mantelin dhe e veshën me rrobat e tij; dhe e çuan për ta kryqëzuar. (27,27-31)

I përbuzur, ai, para të cilit mbulohet fytyra... Hyji i përqeshur prej njeriut, Krijuesi i mohuar prej krijimit të tij, i Dashuruari i rrahur prej të dashurit. Ky është fryti i çdo mëkatit; qoftë me mendim, me fjalë, me vepër ose me lëshim. Çdo mëkat është përqeshja dhe rrahja e fytyrës hyjnore të Jezusit.

XI. Ecje drejt kryqit

Kur arritën në vendin që quhej Golgota, domethënë “Vendi i kafkës”, i dhanë të pijë uthull të përzier me vrer; por ai, mbasi e provoi, nuk deshi ta pinte.

Mbasi e kryqëzuan, i ndanë me short rrobat e tij, që të përmbushej ç'ishte thënë nga profeti: “I ndanë ndërmjet tyre rrobat e mia dhe hodhën short mbi tunikën time”. Pastaj u ulën dhe e ruanin. Përmbi krye të tij, i vunë gjithashtu motivacionin e shkruar të dënimit të tij: “KY ËSHTË JEZUSI, MBRETI I JUDENJVE.” Atëhere u kryqëzuan bashkë me të dy cuba, njeri në të djathtën dhe tjetri në të majtën. (27,33-38)

Në botë erdhi në grazhd në skamje dhe në përjashtim. Në momente të fundit të jetës tokësore bëhet prapë i fundit si ishte në fillim. Për ne u bë i varfër, që ne të pasurohemi nga ana e varfërisë së tij; për ne u numërua ndër cuba, që ta fitojmë faljen e mëkateve; për ne lejoi të jetë i përbuzur, që ta pranojmë njëri-tjetrin.

XII. Vdekja

Që nga ora gjashtë deri në orën nëntë errësira e mbuloi gjithë vendin. Rreth orës nëntë, Jezusi briti me zë të lartë duke thënë: “Eli, Eli, lama sabaktani?” Domethënë: “Hyji im, Hyji im, përse më ke braktisur?” Dhe disa nga të pranishmit, kur e dëgjuan, thanë: “Ky po thërret Elinë!”

Dhe në atë çast një nga ata vrapoi, mori një shpuzë, e zhyti në uthull dhe, mbasi e vuri në majë të një kallami, ia dha për ta pirë. Por të tjerët thonin: “Lëre, të shohim në se do të vijë Elia për ta shpëtuar.”

Dhe Jezusi bërtiti edhe një herë me zë të lartë dhe dha frymë. (27,45-50)

I braktisur prej të gjithëve i drejtohetAtit me fjalë të psalmistit:“Hyji im, Hyji im, përse më ke braktisur?” Nuk është dëshpërimi, por lutja e të vuajturit. Lutja e psalmit, që përfundon me një fjalë tjetër: “Zotit i përket mbretëria dhe ai sundon mbi kombet... Pasardhësit do t’i shërbejnë; do t’i flitet për Zotin brezit të ardhshëm. Ata do të vijnë dhe do t’i shpallin drejtësinë e tij një populli që nuk ka lindur akoma, dhe që ai vetë e ka krijuar.” (Ps 22,28-31)– Që shikimi ynë mos të ndalohet te kryqi, por të vazhdojë përtej vdekjes.

XIII. Varrimi

Edhe si u ngrys, erdhi një njeri i pasur nga Arimatea, me emër Jozef, i cili ishte edhe vet dishepull i Jezusit. Ai shkoi te Pilati dhe i kërkoi trupin e Jezusit. Atëherë Pilati dha urdhër që t’ia dorëzonin trupin. Dhe Jozefi, mbasi e mori trupin, e mbështolli me një pëlhurë të pastër, dhe e vendosi në varrin e vet të ri, që ai kishte hapur në shkëmb; pastaj rrokullisi një gur të madh në hyrje të varrit dhe u largua. (27,57-60)

Vdekja. Një fakt, të cilit nuk mund të shmangemi. Pas sëmundjes ose e papritur, pas vuajtjes së gjatë ose e qetë. Në fund të jetës zbresim së bashku me Krishtin në varr për ta pritur ngjalljen e lavdishme, për t’u bërë pjesëtarë të amshimit.

XIV. Roja e varrit

Të nesërmen, që ishte mbas ditës së Përgatitjes, krerët e priftërinjve dhe farisenjtë u mblodhën te Pilati, duke thënë: “Zot, na ra në mend se ai mashtruesi, sa ishte gjallë, tha: Pas tri ditësh unë do të ringjallem. Prandaj urdhëro që varri të ruhet mirë deri në ditën e tretë, se mos vijnë dishepujt e tij natën e ta vjedhin trupin dhe pastaj t'i thonë popullit: U ngjall së vdekuri; kështu mashtrimi i fundit do të ishte më i keq se i pari.” Por Pilati u tha atyre: “Rojen e keni; shkoni dhe e siguroni varrin, si t’ju duket më mirë.” Dhe ata, pra, shkuan dhe e siguruan varrin dhe, përveç rojës, vulosën gurin. (27,62-66)

Kundërshtim deri në fund. Deri në varri. Kryepriftërinjve nuk mjaftoi vdekja e Krishtit dhe varrimi i tij. Janë kaq plot me gënjeshtra, se edhe thjeshtë mendimi për fjalët e së Vërtetës i mbush me frikë. Ky varr është dëshmi, se e Vërteta fiton në forcën e Dashurisë.